صرافی غیرمتمرکز چیست true trade
صرافی غیرمتمرکز چیست صرافی غیرمتمرکز dex چیست صرافی متمرکز و غیرمتمرکز چیست صرافی های غیرمتمرکز چیست صرافی‌های غیرمتمرکز (Decentralized Exchanges) یا DEX، پلتفرم‌هایی هستند که به کاربران امکان خرید، فروش و مبادله‌ی ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به واسطه یا نهاد متمرکز فراهم می‌کنند. برخلاف صرافی‌های متمرکز (CEX)، در DEXها هیچ نهاد مرکزی وجود ندارد که کنترل دارایی‌ها یا تراکنش‌ها را در دست بگیرد. در عوض، این صرافی‌ها بر اساس فناوری‌های بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) عمل می‌کنند.
ویژگی‌های اصلی صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX):
-
عدم نیاز به واسطه:
-
تراکنش‌ها به صورت مستقیم بین کاربران (Peer-to-Peer) انجام می‌شود و هیچ نهاد مرکزی کنترل دارایی‌ها را در دست ندارد.
-
-
کنترل کامل کاربران بر دارایی‌ها:
-
کاربران کلیدهای خصوصی کیف‌پول‌های خود را در اختیار دارند و دارایی‌های آن‌ها در کیف‌پول‌های شخصی نگهداری می‌شود.
-
-
عدم نیاز به احراز هویت (KYC):
-
اکثر DEXها نیازی به احراز هویت کاربران ندارند، بنابراین حریم خصوصی کاربران حفظ می‌شود.
-
-
غیرقابل سانسور:
-
به دلیل غیرمتمرکز بودن، هیچ نهادی نمی‌تواند تراکنش‌ها را مسدود یا سانسور کند.
-
-
قراردادهای هوشمند:
-
تراکنش‌ها توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند که کدهای خوداجرا هستند و نیاز به اعتماد به واسطه‌ها را از بین می‌برند.
-
-
شفافیت:
-
تمام تراکنش‌ها در بلاک‌چین ثبت می‌شوند و برای همه قابل مشاهده هستند.
-
مزایای صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX):
-
امنیت بالاتر:
-
به دلیل عدم نیاز به ذخیره‌سازی دارایی‌ها در صرافی، خطر هک و سرقت کاهش می‌یابد.
-
-
حریم خصوصی:
-
کاربران نیازی به ارائه اطلاعات شخصی خود ندارند و می‌توانند به صورت ناشناس معامله کنند.
-
-
عدم وابستگی به نهاد متمرکز:
-
DEXها تحت کنترل هیچ شرکت یا سازمانی نیستند و کاربران کنترل کامل بر دارایی‌های خود دارند.
-
-
دسترسی جهانی:
-
هر کسی در هر نقطه از جهان می‌تواند از DEXها استفاده کند، مگر اینکه دسترسی به اینترنت یا بلاک‌چین محدود شده باشد.
-
-
غیرقابل سانسور:
-
تراکنش‌ها نمی‌توانند توسط دولت‌ها یا نهادهای متمرکز مسدود شوند.
-
معایب صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX):
-
پیچیدگی برای کاربران تازه‌کار:
-
رابط کاربری DEXها ممکن است برای کاربران تازه‌کار پیچیده باشد.
-
-
نقدینگی پایین‌تر:
-
در مقایسه با صرافی‌های متمرکز، DEXها معمولاً نقدینگی کم‌تری دارند، که ممکن است منجر به اسپرد بیشتر و قیمت‌های کمتر رقابتی شود.
-
-
سرعت پایین‌تر:
-
تراکنش‌ها در DEXها به تأیید شبکه بلاک‌چین وابسته هستند، که ممکن است در زمان شلوغی شبکه کندتر شوند.
-
-
هزینه‌های تراکنش:
-
کاربران باید هزینه‌های گس (Gas Fees) شبکه بلاک‌چین را پرداخت کنند، که در زمان شلوغی شبکه می‌تواند بسیار بالا باشد.
-
-
پشتیبانی محدود:
-
در صورت بروز مشکل، پشتیبانی مشتری وجود ندارد و کاربران باید خودشان مشکلات را حل کنند.
-
انواع صرافی‌های غیرمتمرکز:
-
DEXهای مبتنی بر Order Book:
-
در این نوع DEXها، سفارش‌های خرید و فروش در یک دفتر سفارش (Order Book) ثبت می‌شوند و توسط قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند. مثال: Loopring.
-
-
DEXهای مبتنی بر استخر نقدینگی (AMM):
-
در این نوع DEXها، کاربران دارایی‌های خود را در استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) قرار می‌دهند و تراکنش‌ها از طریق این استخرها انجام می‌شوند. مثال: Uniswap, PancakeSwap.
-
-
DEXهای ترکیبی (Hybrid):
-
این نوع DEXها ویژگی‌های صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز را ترکیب می‌کنند تا نقدینگی و سرعت را افزایش دهند. مثال: 0x.
-
نمونه‌هایی از صرافی‌های غیرمتمرکز معروف:
-
Uniswap:
-
یکی از محبوب‌ترین DEXها در شبکه اتریوم که از مدل AMM استفاده می‌کند.
-
-
PancakeSwap:
-
یک DEX محبوب در شبکه بایننس اسمارت چین (BSC) که از مدل AMM استفاده می‌کند.
-
-
SushiSwap:
-
یک DEX مشابه Uniswap که امکانات اضافی مانند استیکینگ و وام‌دهی ارائه می‌دهد.
-
-
Curve Finance:
-
یک DEX تخصصی برای معامله‌ی استیبل‌کوین‌ها با کمترین slippage.
-
-
1inch:
-
یک پلتفرم تجمیع‌کننده (Aggregator) که بهترین قیمت‌ها را از چندین DEX پیدا می‌کند.
-
تفاوت‌های اصلی بین صرافی‌های متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX):
| ویژگی | صرافی متمرکز (CEX) | صرافی غیرمتمرکز (DEX) |
|---|---|---|
| کنترل دارایی‌ها | دارایی‌ها در اختیار صرافی است | کاربران کنترل کامل دارند |
| نیاز به احراز هویت | معمولاً نیاز به KYC دارد | معمولاً نیازی به KYC نیست |
| نقدینگی | نقدینگی بالا | نقدینگی پایین‌تر |
| سرعت تراکنش‌ها | سریع‌تر | کندتر (وابسته به بلاک‌چین) |
| امنیت | خطر هک و سرقت توسط صرافی | خطر هک کمتر (دارایی‌ها در کیف‌پول کاربران است) |
| حریم خصوصی | نیاز به اطلاعات شخصی | ناشناس |
| هزینه‌های تراکنش | معمولاً کارمزد کمتر | هزینه‌های گس شبکه بلاک‌چین |
جمع‌بندی:
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) گزینه‌ای امن و خصوصی برای معامله‌ی ارزهای دیجیتال هستند، اما ممکن است برای کاربران تازه‌کار پیچیده‌تر باشند. اگر به دنبال کنترل کامل بر دارایی‌های خود و حفظ حریم خصوصی هستید، DEXها گزینه‌ی مناسبی هستند. با این حال، برای معاملات سریع‌تر و با نقدینگی بالا، صرافی‌های متمرکز (CEX) ممکن است بهتر عمل کنند. انتخاب بین CEX و DEX به نیازها و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد
منبع :